دانشنامه مشاهیر نی‌ریز

معرفی میرزا احمد نیریزی
دانشنامه مشاهیر » کاتبان و خوشنویسان نیریز » میرزا احمد نیریزی(فرزند شمس الدین محمد) »
 میرزا احمد فرزند  شمس ‏الدین محمد، معروف به میرزا احمد نیریزى یا میراحمد نیریزى، تواناترین و نامدارترین خوشنویس قلم نسخ ایران که در اواخر دوره صفویه مى‏زیسته است.      او را «استاد الاساتید» ، «اعجوبه زمان»، و «نادره دوران»  خوانده و آخرین کسى دانسته ‏اند که در ایران در خط نسخ ید بیضا مى‏ نموده و پس از او در حسن خط نسخ تاکنون کسى به میدان اشتهار پا ننهاده است . با وجود شهرت فراگیر میرزا احمد -...

فصل الخطاب(اثرسید قطب الدین محمد حسینی نیریزی)
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » سید قطب الدین محمد حسینی نیریزی » آثار سید قطب الدین محمد حسینی نیریزی »
 فصل الخطاب: نام دیگر آن حکمه العلویه و ملقب به «حکمه العارفین» است. این اثر قصیده ‏اى تائیه، بیش از شش هزار بیت عربى، آمیخته به نثر در یک مقدمه، سیزده تحمید و یک خاتمه است. موضوع آن، توحید، وحدت وجود، رد و انکار وحدت عددى، نفى اشتراک لفظى و معنوى، انتقاد شدید از فلاسفه و نادرست شمردن روش و آثار آنان است. در این باره در بخش قبل به تفصیل بحث شد. قطب ‏الدین به احتمال این...

منهج التحریر(اثرسید قطب الدین محمد حسینی نیریزی)
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » سید قطب الدین محمد حسینی نیریزی » آثار سید قطب الدین محمد حسینی نیریزی »
 منهج التحریر: منظومه ‏اى عرفانى است به فارسى بر وزن مخزن‏ الاسرار نظامى در توحید حق تعالى.      این منظومه ناقص است و با وجودِ نسخ متعدد، نسخه کاملى از آن در دست نیست.   بسم الله الرحمن الرحیم   ربط هویات به هوى قدیم                        حمدبه هوئى است که بالذات هوست   هوى هو اللّه احدى هوى اوست                       هوى غنى صمد لم یلد   واحد لم یولد بى‏ضدّ و ندّ                                  هوى مجید احدى صمد   وحدت او...

ارجوزه علویه فی الصرف و النحو(اثرسید قطب الدین محمد حسینی نیریزی)
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » سید قطب الدین محمد حسینی نیریزی » آثار سید قطب الدین محمد حسینی نیریزی »
 ارجوزه علویه فى الصرف و النحو: این اثر که با عنوانِ منظومه صرف و نحو علوى نیز از آن یاد شده ، ارجوزه‏ اى است در صرف و نحو عربى به همراه ارجوزه ‏اى در شرح حدیثى از امیرالمؤمنین (ع) به زبان عربى؛ بنابراین، این اثر خود شامل سه منظومه است: ارجوزه فى الصرف، ارجوزه فى النحو، و ارجوزه فى شرح حدیث امیرالمؤمنین (ع). ارجوزه صرف، که آن را «نظم اللئالى» نیز خوانده ‏اند ، شامل هزار و...

شرح احوال و زندگانی ابو سعید محمد بن نورالدین محمد حسینی
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » خاندان سید جلال الدین عبدالله حسینی » خاندان سید نورالدین محمد حسینی » ابوسعید محمد بن نورالدین محمد حسینی »
     عارف و دانشمند فارس در سده هشتم هجرى قمرى که بیشتر عمر خود را در رومِ آن زمان سپرى کرد. وى فرزند نورالدین ابوعبداللّه محمد و برادر ابوبکر عفیف الدین محمد و ابوالفضل صفى‏ الدین عبدالرحمن بود. سخاوى او را بزرگتر از سایر برادرانش دانسته است.      با توجه به شرح حال وى در الضوء اللاّمع، مى‏ بایست در حدود 763 ه . ق. در ایج ولادت یافته باشد. او در ایج نشو و نما یافت و تحصیلات...

آثار سید معین الدین محمد بن صفی الدین عبدالرحمن حسینی
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » خاندان سید جلال الدین عبدالله حسینی » خاندان سید نورالدین محمد حسینی » سید معین الدین محمد بن صفی الدین عبدالرحمن حسینی »
      مهم ترین اثر او تفسیر جامع البیان فى تفسیر القرآن است که از او با عنوان جوامع البیان فى تفسیر القرآن نیز یاد شده است . معین الدین در مقدمه گفته است: «این تفسیر نخست توسط پدرم آغاز شد. او بخشى از سوره انعام را تفسیر کرد، سپس به من گفت این تفسیر را به انجام برسان». معین الدین تألیف آن را در سال 904 ه . ق. آغاز کرد و در سال 905 ه . ق....

شرح احوال و زندگانی سید قطب الدین محمد حسینی
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » سید قطب الدین محمد حسینی نیریزی »
     قطب الدین محمد فرزند جلال الدین عبداللّه فسیرجانى و برادر بزرگ نورالدین محمد ، از عالمان و عارفان سده 8 ه . ق. بود.      معین الدین جنید شیرازى که از معاصران وى بوده، در کتاب خود، شدالازار فى حطّ الاوزار عن زوّار المزار از او به بزرگى یاد کرده و درباره او گفته است: «العالم العارف، الکثیر الخیر، الدّائم الذّکر، ذوالقلب السّلیم و الطّریق المستقیم و الصّدر الواسع والدین الخاشع».     سید قطب ‏الدین بیشتر به اهل معرفت...

شرح احوال و زندگانی ارشدالدین نیریزی
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » ارشدالدین نیریزی(ابوالحسن علی بن محمد بن علی) »
      على بن محمد بن على نیریزى، ملّقب به ارشدالدین و مکنى به ابوالفضل، محدث، فقیه، مفسر، خطیب و امام مسجد جامع عتیق شیراز در سده 6 و اوایل سده 7 ه . ق.      در برخى منابع به اشتباه نام او را محمد و نام پدرش را على ذکر کرده ‏اند . در کتابِ تحفه ‏العرفان فى ذکر سید الاقطاب روزبهان، به او نسبت «تبریزى» داده شده  که تصحیف «نیریزى» است.      از آنجا که ارشدالدین، مدتها امامت مسجد...

تذکره الاحباب فى بیان التحاب(اثر کمال الدین فارسی)
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » کمال الدین فارسی (حسن بن علی بن حسن) » آثار کمال الدین فارسی »
 مهمترین اثر ریاضى کمال الدین فارسى است. این رساله، هر چند مختصر است، امّا اثرى مهم در بیان و استدلال طریقه استخراج «عددهاى متحاب» است. قبل از شروع بحث درباره این کتاب، لازم است به توضیح دو اصطلاح ریاضى بپردازیم: الف - اجزاى یک عدد طبیعى: اجزاى یک عدد طبیعى، اعدادى است که آن عدد بر آنها قابل تقسیم باشد (البته به جز خود عدد طبیعى)، مانند: عدد 6 که اجزاى آن عبارت است از: 1، 2، 3. ب ـ...

رساله روحیه(اثرسید قطب الدین محمد حسینی نیریزی)
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » سید قطب الدین محمد حسینی نیریزی » آثار سید قطب الدین محمد حسینی نیریزی »
 رساله روحیه: آن را افاضه روحیه نیز خوانده‏ اند . این اثر، رساله ‏اى است عرفانى به نثر عربى در سه افاضه درباره عالم خلق و امر، حقیقت روح کلى، تعداد ارواح و مراتب نفس و قلب و عقل و ... .      قطب ‏الدین این رساله را به درخواست بعضى دوستان و برادران نگاشته و در آغاز آن گفته است:      «و بعد فهذا جواب ماسائل بعض الاخوان فى اللّه عن الفقیر الى اللّه محمّد المدعو بقطب‏ الدین الحسینى...